Rodzaje nieruchomości

Nieruchomość to pojęcie, którym w języku potocznym zazwyczaj określa się dom. Co jednak oznacza pod kątem prawnym? Definicja nieruchomości w prawie polskim znajduje się w art. 46 §1 Kodeksu Cywilnego.

Nieruchomość – definicja

Pojęcie nieruchomości w prawie polskim zostało uregulowane m.in. na mocy art. 46 §1 Kodeksu Cywilnego. Mówi ona, że:

„Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.”

Rodzaje nieruchomości

Zgodnie z przytoczoną wyżej definicją, nieruchomości dzieli się na trzy podstawowe rodzaje:

  • nieruchomości gruntowe,
  • nieruchomości budynkowe,
  • nieruchomości lokalowe.

Nieruchomości gruntowe

Pierwszym rodzajem nieruchomości są nieruchomości gruntowe. Są to po prostu grunty, czyli części powierzchni ziemskiej o wyznaczonych granicach, które są czyjąś własnością. Warto pamiętać, że własność ta nie dotyczy samego gruntu, ale również przestrzeni znajdującej się nad nim, jak i pod nim oraz tego, co znajduje się na powierzchni gruntu.

W polskim prawie części składowe nieruchomości gruntowej są określone w art. 47 i art. 50 Kodeksu Cywilnego.

Art.47 Kodeksu Cywilnego:

„§1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
§2.Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
§3.Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.”

Art.50 Kodeksu Cywilnego:

„Za części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.”

Na podstawie powyższych artykułów można więc określić, że do części składowych nieruchomości gruntowych należą m.in.:

  • budynki, budowle oraz urządzenia, które są trwale związane z gruntem,
  • drzewa oraz inne rośliny,
  • wody stojące (powierzchniowe wody stojące, wody w rowach i studniach, wody w naturalnych lub sztucznych jeziorach i innych zbiornikach bezprzepływowych, wody z opadów atmosferycznych, wody pozostałe po wylewie wody płynącej)
  • złoża kopalin niestanowiących własności Skarbu Państwa,
  • prawa związane z własnością.

 

Do części składowych nieruchomości gruntowych nie należą zaś:

  • tymczasowe obiekty budowlane,
  • urządzenia służące do odprowadzania lub doprowadzania: wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu,
  • woda płynąca z wyjątkiem źródła i wody wypływającej z niego, która wraz z gruntami pokrytymi nią stanowi odrębny przedmiot własności Skarbu Państwa.

Nieruchomości budynkowe

Nieruchomości budynkowe to trwale związane z gruntem budynki, które stanowią przedmiot odrębnej od gruntu własności. Taka sytuacja może mieć miejsce np. gdy właścicielem nieruchomości gruntowej jest gmina, natomiast budynek należy do użytkownika wieczystego tego gruntu.

Nieruchomości lokalowe

Nieruchomość lokalowa to część budynku, która na podstawie przepisów szczególnych nie stanowi części składowej nieruchomości gruntowej, lecz jest odrębnym od gruntu i budynku przedmiotem własności. Rozumieć przez to należy być tylko samodzielny lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu. Samodzielność jest jedyną przesłanką, jaką musi spełniać lokal, aby mógł stać się nieruchomością lokalową.

Pozostałe rodzaje nieruchomości

Oprócz powyżej przedstawionych rodzajów nieruchomości często można się spotkać z jeszcze innymi rodzajami nieruchomości. Należą do nich np.:

  • nieruchomości komercyjne, handlowe lub przemysłowe,
  • nieruchomości gospodarcze,
  • nieruchomości leśne,
  • nieruchomości zabudowane lub niezabudowane,
  • nieruchomości zadrzewione,
  • nieruchomości rolne.

 

Wśród nich warto szczególnie skupić się na nieruchomościach rolnych i leśnych. Należą one bowiem do podrodzajów nieruchomości gruntowych. Nieruchomości rolne, inaczej zwane też gruntami rolnymi, są to nieruchomości, które są lub w przyszłości mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie, w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. Nieruchomości leśne z kolei to termin stosowany w polskim systemie prawnym w oparciu o definicję lasu określoną w ustawie o lasach z 28 września 1991 roku.